‘Een goede huisstijl is het resultaat van goede samenwerking.’

‘Na de studie Grafische Vormgeving aan de Kunstacademie in Den Bosch te hebben afgerond wist ik, net als zovelen, eigenlijk niet zo goed waar ik moest gaan werken. Ik besloot daarom eerst freelancer te worden om te ontdekken wat ik wilde en waar ik goed in was. Ik vond destijds dat ik als grafisch ontwerper de online wereld moest kunnen combineren met grafisch design om een goede huisstijl neer te zetten, en daar wilde ik mezelf graag verder in ontwikkelen.

Min of meer toevallig liep ik, in 2007, tegen de vacature van online ontwerper bij de Belastingdienst aan. Het sprak me erg aan en ik ben er ingestapt met het idee dat ik er maximaal twee jaar zou werken. Nou, dat is dus mooi mislukt: onlangs kwam ik er achter dat ik bij de Belastingdienst al bijna de 15 jaar aantik! En ik heb ook geen moment overwogen om te vertrekken.

Ik ben bekend met de term ‘huisstijlpolitie’, maar ik heb daar persoonlijk niks mee. Dat is echt iets van vroeger denk ik. Een goede huisstijl hoeft niet alleen achteraf gecontroleerd te worden, je moet er juist voor zorgen dat mensen er zélf mee aan de slag gaan en elkaar inspireren. Hoe? Door de gebruikers mee te nemen in het creatieve proces. Ervoor zorgen dat ze de huisstijl omarmen, of sterker nog: verbeteren. Mijn studie heeft mij echt gevormd op dit vlak. Ik geloof heel erg in samenwerking en dat vindt hier ook plaats.

Een goede huisstijl evolueert ook in de loop der tijd. Neem bijvoorbeeld het proces rond het twee jaar geleden ingevoerde merkbeleid, waarvan de ontworpen huisstijl onderdeel was, van de Belastingdienst. Daar komt zoveel meer bij kijken dan slechts een grafisch design ontwikkelen. Het begint met het formuleren van een merkhuis waar alle kernwaarden van de organisatie in terugkomen, ook wel de positionering van de organisatie. Je maakt niet zomaar een leuk schetsje; je maakt een belangrijke vertaling van de corporate identiteit. Destijds nog Belastingdienst, FIOD, Dienst Toeslagen en Douane. 4 onderdelen die het liefst allemaal iets van zichzelf willen terugzien in de stijl. Als je alles in kaart hebt gebracht, begin je met een generiek concept en ontwerp. Een goede huisstijl gaat jaren mee, dus je moet vooraf heel goed nadenken over de consistentie, want uiteindelijk moeten alle middelen binnen een klantreis wel één gezicht hebben. Daarbij kijk je ook naar zaken als bijvoorbeeld de tone of voice. Die is naar particulieren bijvoorbeeld minder zakelijk dan naar ondernemingen. En verder denk je goed na over het beeld, design en de interactie, zodat het handelingsperspectief altijd centraal staat. Hoe ziet de merkreis er uit? Wat zijn de basis vereisten? Hoe zit het met toegankelijkheid?

Het mooie aan de huidige huisstijl is dat álle organisatieonderdelen en onze preferred suppliers er mee zijn gaan werken. Dat komt mede doordat we een soort basis hebben neergelegd, een modulair systeem waarbij we vertalingen kunnen maken naar onze producten. Nieuwe concepten dragen bij aan onze huisstijl middels generieke componenten en ontwerpprincipes. Hierbij vormen het merkhuis en de brandjourneys het fundament van de huisstijl. Deze hebben we vervolgens in merksessies met interne stakeholders verder aangescherpt. Dit is erg waardevol: je leert zo veel van de feedback van de collega’s. Samen kijken we vervolgens naar hoe we de vertaling moeten gaan maken naar de verschillende communicatiemiddelen en verschillende doelgroepen.

Op de afdeling Vormgeving & Realisatie waar ik werk, zijn we met 7 ontwerpers. Ik werk met professionals van de directie Communicatie, met developers, UX-designers, met medewerkers van Klantinteractie & Service, etc. We doen meer dan alleen vormgeven en realiseren: we vertalen een abstracte merkidentiteit naar concrete voorstellen. Dat is mooi om te zien én het is dankbaar werk, zeker nu. Het belang van goede communicatie, zowel extern als intern, is alleen maar toegenomen. Door de landelijke aandacht voor communicatie van de overheid staat communicatie hier ook hoog op de agenda. Dat is voor ons wel prettig, we hebben de wind wat dat betreft mee. De waardering voor je werk is voelbaar en er zijn genoeg communicatieve uitdagingen en producties waar je je tanden in kunt zetten. En het is niet het belangrijkste, maar dat je ook bijdraagt aan Nederland is wel een mooie bijkomstigheid.

Net zoals een goede huisstijl blijft evolueren, doe ik dat ook binnen de Belastingdienst. Ik doe nog steeds hetzelfde werk maar kan dat tot nu toe steeds op een andere manier invullen. De functie heeft elke keer andere aandachtsgebieden en biedt ruimte voor mijn eigen ontwikkeling binnen het vakgebied. Ik krijg elke keer energie van het vertalen van onze merkpositionering naar concrete voorstellen en producten. De wereld van buiten verbinden met de wereld van binnen. Ik volg ook elk jaar trainingen om m’n kennis te verbreden en te verdiepen, bijvoorbeeld op het gebied van Merkpositionering en Merkarchitectuur. Zolang ik het gevoel heb dat ik stappen blijf maken en mezelf ontwikkel, zie ik mezelf hier voorlopig nog wel een poosje blijven werken.’