Hoe Java-developers artificial intelligence goed kunnen gebruiken

Fouten opsporen in datasets of notariële akten meta-dateren. Artificial intelligence kan deze processen voor de Belastingdienst een stuk efficiënter en sneller maken. Logisch dat deze techniek hip en happening is. Maar: hoe ga je hier zorgvuldig mee om? Java-developer Lisa Noorlander en design authority Ramon Ankersmit zetten dit vraagstuk op de kaart.

Lisa: ‘Ik ben bij de Belastingdienst begonnen als Java-trainee, en daarna doorgestroomd naar de zogenoemde Java-ontwikkelstraat. Daar was ik verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een controle-testapplicatie. Toen deze klaar was, wilde ik niet stilzitten. De ontwikkelingen in ons vak gaan hard en je moet bijblijven. Artificial intelligence is een interessant thema. Het helpt ons om sneller en efficiënter te werken. Bijvoorbeeld bij het voorspellen van bepaalde ontwikkelingen of fouten opsporen in datasets.’

Bij de Belastingdienst sluit Lisa regelmatig aan bij presentaties van de vakgroep Java. Ook hoorde ze over de opleiding leergang digitale transformatie aan de Universiteit Twente. Het was een pilot waar ongeveer 25 mensen aan mee konden doen, van de Belastingdienst, maar ook van Achmea. Een jaar lang kregen ze elke vrijdagochtend les. ‘Ik leerde bijvoorbeeld hoe we de business en IT dichter bij elkaar kunnen brengen, en hoe we het IT-landschap veiliger kunnen maken.’

Ramon heeft als doel om vanuit het Center of Excellence, het expertisecentrum van de Belastingdienst, zoveel mogelijk collega’s kennis te laten maken met artificial intelligence of eigenlijk beter als term: machine learning. ‘Ik wil het mystieke eraf halen en zorgen dat we er op een goede en verantwoorde manier mee kunnen omgaan. We moeten er goede kaders aan verbinden, maar ik ben ervan overtuigd dat machine learning de processen in onze organisatie kan ondersteunen en versnellen. Natuurlijk: alle data en algoritmen moeten controleerbaar en transparant zijn. En: voor alles wat we doen, moet een wettelijke grondslag zijn. Als dat lukt hoeven we bepaalde handelingen niet meer met de hand uit te voeren. Denk aan bezwaarbrieven die de Belastingdienst binnenkrijgt, die komen zo sneller bij de juiste behandelaar.’

Intern en extern heeft Ramon al veel presentaties gegeven. ‘Artificial intelligence is hip en happening, maar je komt ook al snel uit bij de ethiek’, vertelt hij. ‘Via via kwam ik in contact met Lisa. Een collega vroeg of ik het leuk vond om een keer met haar te sparren en van het een kwam het ander. Zij kent de laatste theorie en ik de praktijk. Er is een leuke samenwerking uit voortgekomen.’ Eerst gaven Lisa en Ramon samen een presentatie aan zo’n 90 collega’s in de vakgroep Java. Daarna werden ze gevraagd door de Apeldoorn Java User Group, en uiteindelijk staan ze in mei 2021 op het landelijke event TEQnation.

In de presentatie vertalen Lisa en Ramon de theorie naar voorbeelden vanuit de Belastingdienst en daarbuiten. Lisa: ‘Vooral als je er nog niks vanaf weet, kan het echt een eyeopener zijn. Zo kunnen we bijvoorbeeld de gevoelige gegevens eruit halen, voordat we iets met de data doen.’ Ramon: ‘Het is ook mooi om de discussie op gang te brengen. Wie moet er toegang krijgen tot bepaalde data? We hebben bijvoorbeeld als onderdeel van ons artificial intelligencemodel Lifecycle management framework een vier-ogen-principe ingericht en kunnen precies zien wie welk document heeft geopend. Dat weten veel mensen ook niet.’

Toen er op het expertisecentrum een vacature voor een Java-developer vrij kwam, dacht Ramon meteen aan Lisa. Inmiddels werkt ze in het Center of Excellence, als directe collega van Ramon. Lisa: ‘Het is een mooi voorbeeld van de kansen en mogelijkheden die je bij de Belastingdienst hebt om je verder te ontwikkelen.’ Ramon: ‘Het leuke is dat Lisa ook weer connecties vanuit de Java-kant naar ons team meebrengt. Die relaties houden we dus gewoon binnen onze organisatie, en we helpen elkaar weer verder.’ Lisa: ‘In deze functie ga ik bezig met de notariële akten die elke werkdag bij ons binnenkomen. We willen dat computers daar gemakkelijk gegevens uit kunnen halen. Maar de cijfers staan soms uitgeschreven en soms niet, en ook een bedrijfsnaam heeft geen vast format. Aan mij de uitdaging om te zorgen dat onze systemen dit allemaal herkennen.’

Tijdens TEQnation 2021 kun je de presentatie van Lisa en Ramon over artificial intelligence en ethiek bijwonen. Kijk voor meer informatie op de website van TEQnation.

(Bron: Werken voor Nederland)