‘Interessant om te zien hoe de hele discussie over belastingontwijking in de praktijk uitpakt.’

‘Na mijn studie fiscale economie in Tilburg ben ik direct bij de Belastingdienst begonnen. Ik had min of meer de keuze om belastingadviseur of -inspecteur te worden. Mij trok inspecteur zijn; ik vind het prettig om in een maatschappelijk relevante omgeving te werken in plaats van (te) vaak bezig te zijn met het geld van een klant. Ik ben in Rotterdam begonnen als inspecteur vennootschapsbelasting (Vpb) en heb in de loop der tijd veel verschillende functies gehad. Van regionaal tot landelijk, maar altijd in de Vpb. Inmiddels ben ik vaktechnisch coördinator Vpb bij Grote Ondernemingen (GO) Zuid met kantoren in Breda, Eindhoven en Maastricht.

Natuurlijk, bedrijven betalen liever minder belasting dan meer, maar wat ze vooral willen is zekerheid en voorspelbaarheid. Een bedrijf kan bijvoorbeeld een buitenlandse overname gedaan hebben en wil dan weten wat daar in Nederland de fiscale consequenties van zijn. Krijgen we daar in Nederland de deelnemingsvrijstelling voor is dan bijvoorbeeld een vraag, of zijn de aankoopkosten in Nederland aftrekbaar? Het antwoord op zo’n vraag kan ja of nee zijn, maar dat weten ze liever voor- dan achteraf zodat ze door kunnen met ondernemen. Zoiets wordt ons dan voorgelegd en als wij vinden dat het fiscaal correct is dan bevestigen wij dat. Zo’n overeenkomst is ook wel bekend als een ruling.

Grote internationale bedrijven die geen belasting willen betalen door gebruik te maken van fiscale constructies ontsnappen overigens ook niet aan onze aandacht. We noemen dat soort bewegingen ook wel business follows tax. Dat vraagt natuurlijk ook om gedegen toezicht: kan dit wel door de fiscale beugel? Op dit gebied is er de laatste tijd veel nieuwe wetgeving gekomen en natuurlijk is dit onderwerp van veel publiek debat. Het is erg interessant om te zien hoe de hele discussie over belastingontwijking in de praktijk neerslaat.

Het is voor de Belastingdienst overigens lastig om maatschappelijke of morele oordelen mee te nemen in zijn beoordeling. We zijn een uitvoeringsorganisatie, als iets volgens de wet kan, dan zijn wij niet in de positie om die wet zomaar anders uit te leggen. Wat we onlangs wel zijn gaan doen is dat we de fiscale ‘scherp-aan- de-wind-zeilers’ vooraf geen zekerheid meer geven. Elke onderneming die hier bijvoorbeeld een reële overname doet en een fiscale vraag heeft, is welkom voor vooroverleg. Maar bij internationale constructies waarbij belastingbesparing het doorslaggevende motief is, geven we die zekerheid vooraf niet meer. Dat is ook een belangrijk signaal naar andere bedrijven, en draagt bij aan een algeheel rechtvaardigheidsgevoel.

Samenwerken is een interessant thema, waar overigens ook het organiseren van tegenspraak bij hoort. Bij Grote Ondernemingen werken we veel samen met bedrijven. Het beroemde horizontaal toezicht doen we al een tijdje en zijn we nu ook aan het doorontwikkelen. Toezicht stemmen we af op het feitelijk gedrag van een bedrijf: hoe meer een bedrijf zelf in control is, hoe meer we er op kunnen vertrouwen dat we minder en/of anders aan toezicht hoeven te doen. Een klantcoördinator, het aanspreekpunt vanuit de Belastingdienst voor een bedrijf, speelt daarbij een belangrijke rol. Natuurlijk is het hierbij van belang dat een zaak vanuit alle kanten bekeken wordt. Een klantcoördinator opereert dan ook niet alleen, maar altijd in een behandelteam met andere specialisten.

In andere landen is de houding van bedrijven naar de Belastingdienst en andersom soms meer wantrouwend. In Nederland is er meer transparantie, onderling respect en vertrouwen; wij zijn als Belastingdienst internationaal een voorloper in het toezichtconcept. Al zie je ook internationaal een beweging naar meer ‘horizontalisering’. Overigens is een belangrijk punt dat je niet alleen ‘horizontaal’ werkt waar dat kan, maar dat je ook helder bent hoe je handelt bij niet of minder compliante bedrijven. 

Al met al denk ik dat we best trots mogen zijn op de Belastingdienst en ik heb er alle vertrouwen in dat met het doorontwikkelen van het horizontaal toezicht de kwaliteit van de Belastingdienst alleen maar verbetert.’

< Terug naar alle verhalen